سماق(1)

مقدمه

سماق یکی از معدود داروهای با طبع سرد می باشد که امروزه به راحتی در دسترس همگان قرار دارد. مطالب گفته شده در زیر ترجمه واره ای از مبحث سماق کتاب «الشامل» ابن نفیس می باشد .

علت انتخاب این کتاب این است که ابن نفیس در کتاب کاملا مستدل عمل می کند و برای تمام خواص و افعال و ویژگی های ادویه دلیل و برهان می آورد به عنوان مثال وقتی می گوید سماق سرد است بلافاصله دلایل سردی آن را می گوید و اگر سماق گرم نیست دلایل آن را نیز می گوید و یا اگر برای سماق خواص درمانی قائل می شود علت و برهان آن را ذکر می کند که به چه علت می تواند این خاصیت را داشته باشد.

هدف آخر و اصلی این مطلب آشنایی با چگونگی برخورد با گیاهان دارویی در زمانه ای می باشد که هر کدام از ما با اطلاعات زیادی در حوزه گیاهان دارویی و طب سنتی و مطالب مرتبط در تماس هستیم.

فصل اول
در ماهیت سماق

این دارو میوه درختی است که بیشتر در صخره ها و کوهها می روید، طول آن زیاد رشد نمیکند و  به رنگ سرخ تیره می باشد و رنگ ساقه آن مایل به تیرگی هست میوه آن شبیه عدس و کل آن به شکل گردنبندهای جمع شده می باشد و تعداد میوه های آن به اندازه میوه های شاهدانه است. در طب بیشتر از میوه آن استفاده می شود واز برگ آن به صورت پخته یا عصاره حاصل از فشرده شدن آن استفاده می شود.

تجویز دارو از دیدگاه روایات و طب سنتی(2)

غلبه بیماری

در صورتی که بیماری بر فرد غلبه پیدا کرد ،باز هم پزشک و بیمار مجاز نیستند که بدون محدودیت اقدام به معالجه و تجویز دارو کنند ، در زیر به طور خلاصه مراحل درمان را از نظر طب سنتی و روایات آورده می شود این مراحل از روشهای ملایم،کم خطر،معتدل وکم تهاجم شروع شده و به تدریج به شدت آن افزوده می شود .(سعی شده از اطاله مطلب خودداری و فقط به اصول توجه شود)

قدم اول : پرهیز

پرهیز از عادات ،افعال و یا غذاهایی که باعث بوجود آمدن بیماری شده اند ، قدم اول مبارزه با بیماری است همانطور که در این مورد پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: "الْمَعِدَهُ بَیْتُ کُلِّ دَاءٍ وَ الْحِمْیَهُ رَاْسُ کُلِّ دَوَاء": معده خانه همه بیماری‌ها و پرهیز، سرسلسله همه داروها است

تجویز دارو از دیدگاه روایات و طب سنتی(1)

در دوره ای زندگی می کنیم که هرکدام از ما با سیل عظیمی از اطلاعات مواجهیم
یکی از مواردی که همه ما با آن زیاد برخورد داشته ایم شنیدن و یا خواندن مطالبی در مورد خواص گیاهان و مواد معدنی و کاربرد آنها در درمان بیماریها می باشد به طوری که نمی دانیم با اینگونه اطلاعات چگونه رفتار کنیم.

آیا آنها را رد و یا قبول و به آنها عمل کنیم یا نه ؟

در این پست با استفاده از اصول ساده طب سنتی و بعضی از روایات تا حدودی شما را به درک این مسائل و راهکار مواجهه شدن با آنها آشنا خواهیم کرد.
 

دارو در طب سنتی

در طب سنتی هر آنچه را که ما به عنوان خوراک مصرف می کنیم از چهار حالت خارج نیستند:
1- غذای مطلق
2- غذای دوایی
3-دوای غذایی
4- دوای مطلق

غذای مطلق به موادی می گویند که زمانی که وارد بدن می شوند هیچگونه تغییری در کیفیت بدن ایجاد نمی کنند و به صورت اعتدال باعث رشد و نمو وجایگزین مواد از دست رفته می شوند به عبارتی تأثیر آن فقط به ماده است

هفت نکته عملی در باره قوای نفس

در سه قسمت قوای نفس را به طور کلی مورد بحث قرار دادیم ودر این پست به نکاتی عملی می پردازیم که از بحثهای قوای نفس می توان نتیجه گیری کرد . امیدوارم مورد استفاده دوستان قرار گیرد .

نکته اول

قوای نفس را در علوم جدید مانند پزشکی،روانشناسی،آناتومی وغیره نیز می توان به آن پرداخت اما چرا باید قوای نفس را به صورتی که در طبیعیات قدیم آمده مطالعه کرد:
« مردم امروز در این علوم وقت بسیار صرف میکند اما از دو غرض مهم که باید ما بدان متوجه باشیم خالى است یکى آنکه مردم امروز چنان نمى‌آموزند که این قوى آلت نفس مجرد است از عالم امر تا خواننده عارف مقام خود گردد و نفس را بشناسد و در صدد تهذیب آن برآید و بالجمله بیاد آخرت افتد. دیگر آنکه متوجه حکمت و عنایت پروردگار و مصالحى که در آن بکار رفته نمیشوند تا خالق آن را بشناسند و آن را نسبت بطبیعت ندهند. و نظر علماى کلام از این بحث بچیزى است که در روش آموزش زمان ما بکار نمیبرند بر خلاف کتب کلام و حکمت قدیم و بالجمله باید طبیعیات را نیز بروش قدیم خواند.»
(کشف المراد شرح فارسی تجرید الاعتقاد)

به این روایت عمل کنید تا به دیابت مبتلا نشوید

امام علی (ع) در سفارشى به فرزند خود امام مجتبى علیه السلام فرمودند:
فرزندم! آیا چهار نکته به تونیاموزم که با رعایت آنها از طبابت بى نیاز شوى؟ عرض کرد: چرا، اى امیر مؤمنان.
حضرت فرمودند: تا گرسنه نشده اى غذا نخور و تا اشتها دارى از غذا دست بکش و غذا را خوب بجو و قبل از خوابیدن قضاى حاجت کن. اگر این نکات را رعایت کنى، از طبابت بى نیاز مى شوى .

---

پ.ن 1 : نظر خود را نسبت به گرسنگی اینگونه عوض کنید:
گرسنگی نوعی ورزش است که توان بدن را برای جذب و مصرف قندها که منبع تولید انرژی برای بدن هستند را افزایش می دهد.
گرسنگی این کار را از طریق افزایش توان سلول ها برای جذب قندها و افزایش تولید وترشح هورمونهای مرتبط در جذب قندها (مانند انسولین) انجام می دهد .
به عبارت دیگر گرسنگی، اعمالی را که به متابولیسم قندها و کربوهیدراتها مربوط می شود را فعال نگه می دارد

پ.ن2 : کسانی که در زندگی روزمره خود هیچگاه احساس گرسنگی نمی کنند (واصولاً قدرت تحمل گرسنگی حتی در مقدار بسیارکم را ندارند) به احتمال زیاد روزی به دیابت مبتلا خواهند شد .

 

قوای نفس(3)

در دو قسمت قبلی قوای نفس ،قوای طبیعی وحیوانی موردبحث قرار دادیم و درقسمت پایانی و سوم به قوای نفسانی می پردازیم .

قوای نفسانی

قوای نفسانی  بدن  منشأ و مبدأ و باعث ظهور و صدور حسّ و حرکت و ادراک صور و معانى است.

مبدأ و مصدر ظهور و صدور افعال آن، دماغ است که از اعضاء مرکبّه است. و آلت و خادم آن، اعصاب‌اند که از اعضاء مفرده‌اند .

قوای نفسانی به دو قوّت تقسیم می شود: قوای محرّکه(حرکت) و قوای مدرکه(حس) .

قوای نفس(2)

قوای حیوانی

قوای حیوانی قوایی هستند که وجود آن در اعضا سبب می شود که اعضا آماده قبول حس و حرکت شوند و مرکب او روح حیوانى است و آلت او حرارت غریزى.
بدون آن قوای نفسانی که عامل حس وحرکت هستند ،نمی توانند کار خود را انجام دهند .

قواى حیوانی منشأ و مبدأ و باعث حیات کل بدن است .
کانون و مصدر ظهور و صدور افعال آن، قلب است و آلت و خادم آن، شرائین است. و با کمک همین شرائین به همه اعضای بدن می رسد .

وظیفه قوای حیوانی، حیات بخشى و زنده نگه داشتن کلّ اعضا ، و مهیا داشتن بدن براى قبول قوه و روح نفسانى و طبیعى است . و نهایتا باعث ایجاد حرکت ،انرژی و اعمال حیاتی می شود .

نکته : روح حیوانى شدید الحرارة است به همین دلیل نیاز به انبساط و انقباض قلب و شرائین دارد و این انقباض آن‌ها براى ترویح روح به نسیم بارد خنک، و اخراج بخارهای حارّۀ دخانیه می باشد و لذا، دایم محتاج به ترویح است و ریه، شرائین و قصبۀ ریه، خادم ترویحِ آن‌اند که اگر لحظه اى هواى بارد بدان نرسد، محترق مى‌گردد ، رسیدن نسیم بارد ، از طریق دهان و هم بینى و همه منافذ تمام بدن صورت می گیرد.

---

منابع: 

   قانون
دروس معرفت نفس

مفرح القلوب

کشف المراد شرح فارسی تجرید الاعتقاد 

لغتنامه دهخدا

ذخیره خوارزمشاهی

پرتونامه

قانونچه

نرم افزار اندروید: تیروئیدآزما

امروزه بیماریهای تیروئید یکی از شایعترین بیماریهای هورمونی می باشد که افراد به آن مبتلا می شوند . این برنامه  مطالب مختلفی درباره تیروئید را دربرمی گیرد که به شما کمک می کند تا نسبت به مسائل ان مسلط شوید.

برنامه ای که توسط اینجانب طراحی و ساخته شده ، برنامه ای نسبتاً کامل درباره غده تیروئید به همراه آزمون تشخیصی ساده می باشد که به تشخیص هفت مورد از بیماریهای شایع تیروئید کمک می کند.

در برنامه همچنین سعی شده  که کمتراز مطالب پیچیده و تخصصی استفاده شود تا همگان بتوانند از آن استفاده کنند.

قوای نفس(1)

نفس انسان جوهری واحد است که برای انجام کارهای خود به قوای مختلفی نیاز دارد.
حکما و اطبا برای تسلط بیشتر و درمان بیماریها ؛ این روح یا نفس واحد را با توجه به افعال آن به چند بخش تقسیم بندی کرده اند و مشخص نموده اند که هرقوا دارای چه افعالی هستند و مکان آن در کجا می باشد.

به عبارت دیگر نفس دارای قوایی است که انسان و هم غیر انسان در آن شریکند و هر قوایى منشاء نوعى کردار است و هر کنشى از قوه‌اى سرمى‌زند.

دلایل وجود قوا

دلیل بر وجود قوا  ظهور فعل است، زیرا که وجود فعل بدون مبدأ محال است.

 و دلیل دیگر آن که بدن با سایر اجسام در جسمیت مشترک است  اما با این حال از بدن آثارى ظاهر مى‌شود که در اجسام دیگر ظاهر نمی شود و این آثار بوجود نمی ایند مگر اینکه پای چیزی به جز جسم در میان باشد ، زیرا که اگر تنها جسمیت بود همه اجسام باید در آن مشترک باشند . در صورتی که چنین نیست.

 به عقیدۀ طبیبان قوائى که سبب کنش‌ها می شوند عبارتند از:

١ - قوای طبیعى  2- قوای حیوانى  3- قوای نفسانى

 

تقدیم به علاقه مندان علم و دانش

«مطالبی که در ادامه خواهید خواند از کتاب جامع الحکمتین حکیم ناصر خسرو قبادیانی می باشد . حکیم در این جملات به بهترین شکل ، اهم مطالب فلسفه،منطق ، طبیعیات،الاهیات و غیره رادر کوتاهترین جملات توضیح داده است .»

پس گوییم که شناخت مر چیزها را بحقیقت بشناخت حدود آن چیزها باشد، از بهر آنک چیزها همه بدو نوع است و بیش نیست اعنى یا  بسایط است یا مرکّبات است ، و مرکّبات را بحقیقت آنگاه توان شناختن که آن چیزها که ترکیب مرکّب از آن باشد، شناخته شود، و بسایط را بدان توان شناختن که صفتهاء خاصّ آن شناخته شود یکان‌یکان. و مثال آن از مرکّبات چنان است  که گوییم: اگر کسى گوید حقیقت «گل» چیست؟ گوییم: آب با خاک آمیخته است. اگر گوید: حقیقت «سکنگبین» چیست؟ گوییم: سرکه است با انگبین آمیخته. اگر گوید: حقیقت «تخت» چیست؟ گوییم: چوبست با صورت تخت یکى شده، و همچنین حدّ «حیوان» نفس است بجسد مقرون شده.