تقدیم به علاقه مندان علم و دانش

«مطالبی که در ادامه خواهید خواند از کتاب جامع الحکمتین حکیم ناصر خسرو قبادیانی می باشد . حکیم در این جملات به بهترین شکل ، اهم مطالب فلسفه،منطق ، طبیعیات،الاهیات و غیره رادر کوتاهترین جملات توضیح داده است .»

پس گوییم که شناخت مر چیزها را بحقیقت بشناخت حدود آن چیزها باشد، از بهر آنک چیزها همه بدو نوع است و بیش نیست اعنى یا  بسایط است یا مرکّبات است ، و مرکّبات را بحقیقت آنگاه توان شناختن که آن چیزها که ترکیب مرکّب از آن باشد، شناخته شود، و بسایط را بدان توان شناختن که صفتهاء خاصّ آن شناخته شود یکان‌یکان. و مثال آن از مرکّبات چنان است  که گوییم: اگر کسى گوید حقیقت «گل» چیست؟ گوییم: آب با خاک آمیخته است. اگر گوید: حقیقت «سکنگبین» چیست؟ گوییم: سرکه است با انگبین آمیخته. اگر گوید: حقیقت «تخت» چیست؟ گوییم: چوبست با صورت تخت یکى شده، و همچنین حدّ «حیوان» نفس است بجسد مقرون شده.

راه نجات و راه هلاک

ای نفس،

                 سپردن راه نجات  از تو بود، و سپردن راه هلاک  هم از تو بدان قدر که شناخته‌ای و دانسته‌ای؛ اگر شناخت و دانش تو تا به محسوسات بود و بس، پس با آن گردی که دانسته‌ای،
و روی تو در آن بود، و بدان باز بسته شوی؛ و اگر شناخت و دانش تو به معقولات رسید، و آن را بر هر چه جز از وی گزیدی، پس بدان روی نهادی، و باز آن گردی، و بدان باز بسته شدی.
ای نفس، اینست سرای محسوسات و سرای معقولات، هر دو پیش تو و هر دو را آزمودی، برگزین هر کدام که خواهی بی‌دفعی و منعی، و برو سوی آنکه سودمندتر ترا؛ اگر درنگ در سرای حس دوست می‌داری، پس مقیم شو و استادگی نمای برآنچه شناختی و آزمودی، و اگر بودن در سرای عقل دوست‌تر داری، پس باید که بهنگام جدائی جستن از سرای حس راه رفتن سوی عقل بدانی، و منازل و مراتب آن را بشناسی یک‌یک پس از دیگر، تا آنگه که بآرام گاه اصل رسی، پس اگر زانست که تو این راه را دریافتی و دانستی پس یاد دار و فراموش مکن، و بر یاد داشتنش یاری جوی از روندگان این راه و آزمایندگان این کار، که ایشان باشند رهبران رهنمایان بدرست و چراغ در تاریکی.

---

منبع : یَـنْبوعُ الحَیـاة

آب (2)

در قسمت دوم آب به شکل جزئی تر وارد مباحث مربوط به آن مانند زمانها وچگونگی استفاده از آب معمولی خواهیم شد .

زمان خوردن آب

شرط است که آب را قبل از انحدار غذا از معده  نیاشامند مگر صاحبان معده و جگر حارّه ،خوردن آب بعد از میوه های تازه باعث بوجود آمدن موادّ آکله(خورنده یا خوره) و امثال او می شود و بعد از جماع باعث رعشه و خدر و ضعف معده و بعد از خواب باعث اطفای حرارت غریزی و شرب او ایستاده و بر روی افتاده، باعث ضعف معده و عصب می شود .

و همچنین ناشتا خوردن او مورث امراض عصب مگر در هوای بسیار گرم و ایّام طاعون و صاحبان احشاء بسیار حارّ که از عدم مراعات مذکوره متضرّر نگردند و مصابرت بر تشنگی درصاحبان مزاج حارّ ، باعث دق و احتراقات است .

 آب سرد

در روایات و طب سنتی بهترین آب ، آبی است که مایل به سردی باشد .

در الفقه المنسوب للإمام الرضا علیه السلام درباره آب سرد، روایت شده است که حرارت بدن را فرو مى‌نشانَد، صفرا را آرام مى‌سازد، غذا را هضم مى‌کند، پس‌مانده‌اى را که در سرِ معده هست، ذوب مى‌سازد و تب را از میان مى‌بَرَد.

الکافى به نقل از مفضّل بن عمر، امام صادق علیه السلام : نزد ایشان از سیب، یاد کردند. فرمود: ما خاندان، جز به آب سردى که بر بدن ریخته مى‌شود و جز به خوردن سیب، درمان نمى‌کنیم.

امام رضا علیه السلام: نوشیدن آب سرد در پىِ چیزهاى گرم و نیز در پىِ شیرینى، دندان‌ها را از میان مى‌برد. هر کس مى‌خواهد دندان‌هایش فاسد نشود، حتماً هر گاه شیرینى مى‌خورد، پس از آن؛ قطعه نانى نیز بخورد .