صفراى غیر طبیعى
تشکیل صفراى غیر طبیعى بردو حالت است:
الف. خروج از صفراى طبیعى به سبب اختلاط با ماده بیگانه.
ب. خروج از صفراى طبیعى به سببى در گوهر آن.
در حالت اول صفراى غیر طبیعى بیشتر ناشى از آمیختن بلغم با صفرای طبیعی به وجود آمده است و آن در بیشتر موارد در کبد به وجود مى‌آید. لیکن برخى معتقدند که آمیزش آن با سودا نیز موجب خارج شدن از حالت طبیعى مى‌گردد.
ای نفس،
اگر آشامندهٔ شرابی یک شربت آب چشد بس بود او را در شناختن طبع آب بجمله؛ و یک جزو آزمودن از یک چیز، آزمودن تمام بود دانستن طبع کل را، و بینندهٔ یک مشت خاک، از خاک آن مایه بشناسد که بینندهٔ همهٔ خاک، و اگر چه رنگ خاک مختلف گردد گوهرش نگردد و یکی بود، و چون صحبت یک شخص از جماعتی که همه یک گوهر و سرشت باشند یافته شود، توان دانست که یکی از ایشان از جمله آگهی دهد، و اندک ایشان از بسیارشان نمودار بود.
منبع : یَـنْبوعُ الحَیـاة
